review
Recensie: Leviathan

Leviathan mocht niet gemaakt worden. Althans, dat vond de regering van Rusland. Zij deed er alles aan om de film niet in de bioscopen te laten verschijnen. Tevergeefs, en gelukkig maar, want met deze film legt Zvyagintsev de bodem voor een maatschappelijk debat over corruptie en machtsmisbruik. Een strijd die de bewoners van Rusland al jaren voeren tegen het regime van president Vladimir Putin.

Kolja (Serebryakov) woont met zijn tweede vrouw Lilya (Lyadova) en zijn zoon uit een vorig huwelijk in het noorden van Rusland. Ze leven een eenvoudig bestaan. Kolja heeft een auto-reparatiebedrijf waarmee hij net genoeg verdient om rond te kunnen komen. Hoewel hij niet veel bezittingen heeft, weet hij zich er doorheen te slepen met zijn vrouw, kind en het prachtige stuk land waarop zijn huis staat. Hij dreigt zijn land echter te verliezen aan de corrupte, intimiderende burgemeester van het noordelijke dorpje. Burgemeester Shelevyat (Madyanov) schroomt zich niet keiharde, ongeoorloofde maatregelen te treffen om het stuk land te bemachtigen. Kolja schakelt daarom een oude vriend in die hem moet redden van deze ondergang. Dimitri (Vdovichenkov) is een gerenommeerde advocaat uit Moskou en hij zal dit varkentje eens even wassen. Het lijkt er echter op dat de prijs die Kolja hiervoor moet betalen veel hoger is dan hij zich kan voorstellen.

Zvyagintsev opent Leviathan met een dijk aan beelden. De prachtige uitgestrekte vlaktes van het Russische landschap zetten de toon in de eerste scenes van de film. Het is die locatie waar Koljas bescheiden huisje zich bevindt. Gelijk is duidelijk waarom hij deze plek, ondanks alle ellende, nooit meer wil verlaten. Zvyagintsev maakt film in zijn puurste vorm, hij laat de beelden voor zichzelf spreken. Leviathan zet de beelden op de eerste plaats en laat al het andere ondergeschikt zijn. Dat neemt niet weg dat het acteerwerk van de Russische sterren zeer sterk en intens uitgevoerd wordt, maar ook hierin staat het camerawerk centraal. Een prachtig contrast tussen de emotie die de acteurs vertolken in close-upshots en de shots van de uitgestrekte vlaktes van het Russische landschap ondersteunen het ontroerende verhaal.

Hoe mooi en intens Leviathan ook is, de film weet niet de 140 minuten volledig te vullen met scenes die van belang zijn. De duur van de film en het tempo waarin het verhaal zich ontvouwt, zijn zeker van belang en dragen bij aan de vertelling. Helaas komt het enkele malen voor dat soortgelijke scenes zich herhalen. Door dit herhalende karakter kan de aandacht voor Leviathan af en toe wegzakken.

Zvyagintsev zet met Leviathan een sterk stukje film neer die zowel van filmische als maatschappelijke waarde is. De oogverblindende omgeving, het intense acteerwerk en de beelden die deze twee factoren samenbrengen zorgen voor een zeer positieve uitkomst. Een enkel minpuntje kan de duur van de film zijn, maar al het andere maakt dit meer dan goed.