review
Wanderstop

Davey Wreden is een naam die veel gamers niet zullen kennen, maar toch heeft hij veel invloed gehad op het indiegame-landschap. Hij heeft al meer dan een decennium geleden het zeer succesvolle The Stanley Parable uitgebracht en volgde dat op met The Beginner’s Guide. Nu komt hij, samen met een klein team, met het knusse Wanderstop.

Wanderstop is een zogeheten “cozy game”. Dit zijn spellen die draaien om rustig je ding doen in een ontspannende omgeving, zonder dat er al te lastige uitdagingen of tijdsnood bij komen kijken. Denk aan een spel als Animal Crossing, waarin je weliswaar je schuld aan Tom Nook terug moet betalen, maar hier rustig de tijd voor kan nemen zonder dat Tom Nook elk etmaal op je deur klopt en je een eindbaasgevecht voorschotelt als je hem niet genoeg betaald hebt. Een cozy game draait dus om lekker ontspannen en je eigen ding doen in je eigen tempo.

Zo is dat ook het geval in Wanderstop. Je speelt als Alta en helpt een theewinkel te runnen. Deze theewinkel bevindt zich in een soort magische bubbel in een groot bos, waar de tijd stil lijkt te staan. Hierdoor is het de ideale plek voor allerlei avonturiers om te komen uitrusten met een heerlijk kopje thee. Je kan met verschillende zaadjes allerlei planten in de tuin laten groeien, waar je vervolgens weer de bladeren of vruchten van kan plukken om te drogen en thee mee te maken.

Dat klinkt allemaal vrij simpel en is het ook. Het bijzondere aan Wanderstop is dat het oorspronkelijk echt puur en alleen een knusse cozy game had moeten worden, maar gaandeweg kreeg Davey Wreden een idee. Hij had een flinke burn-out opgelopen tijdens het ontwikkelen van The Stanley Parable en The Beginner’s Guide. De gevoelens die daarbij kwamen kijken, wilde hij graag in dit spel stoppen.

Zo is Alta eigenlijk een vechtersbaas. Ze heeft jarenlang gevochten in iets dat leek op gladiatorengevechten, ze was geliefd door haar volk en is lange tijd onverslagen gebleven. Tot ze op een dag verliest. En het volgende gevecht verliest ze ook. En het gevecht daarop ook. Op een gegeven moment wordt zelfs haar zwaard te zwaar om te tillen. Ze gaat op zoek naar een legendarische vechter die haar kan trainen, maar in plaats daarvan raakt ze bewusteloos in het bos en komt ze terecht bij het eerdergenoemde theehuis: Wanderstop. De eigenaar, Boro, besluit dat zij rust nodig heeft en biedt haar aan om het theehuis te runnen als vorm van ontspanning.

En dit is het interessante aan Wanderstop. Je speelt in cozy games altijd als een relaxed personage dat houdt van genieten van het leven, maar Alta is het tegenovergestelde. Ze wil daar weg, ze wil niet ontspannen, ze moet weer de grootste vechtersbaas van het land worden. Boro, die overkomt als een lieve, grote beer, probeert Alta steeds te vertellen dat ze niets hoeft en dat je voor alles in Wanderstop rustig de tijd kan nemen. En Alta heeft het hier ongelooflijk moeilijk mee. Hoe kan ze rusten wanneer ze gefaald heeft, hoe kan ze genieten van theezetten als er geen uitdaging aan vasthangt of als er niets is om te perfectioneren? Ze heeft haar hele identiteit vastgeketend aan haar oude beroep en wat blijft er nog van haar over nu ze dat heeft verloren?

Zo vertelt Wanderstop je op creatieve wijze over bijzonder pijnlijke en lastige, maar hele menselijke emoties. De game confronteert niet alleen Alta hiermee, maar ook de speler. Wat voor onbewuste trucjes en gedachtegangen heb jij jezelf aangeleerd om ongemakkelijke situaties te lijf te gaan of juist te vermijden? Hoeveel van jouw innerlijke identiteit hangt samen met je performance, je beroep of je imago?

Wanneer je een kopje thee hebt gezet voor een gast en er nog wat over blijft, kan je zelf een kopje thee nemen. Verschillende soorten thee brengen verschillende gevoelens bij Alta naar boven. Als je thee nuttigt op een bankje of een fijne stoel, wordt er op een mooi plekje van het theehuis of de omgeving ingezoomd en krijg je een voice-over waarin Alta vertelt over een van haar ervaringen, of gevoelens waarmee ze worstelt.

De gameplay van Wanderstop berust ook op het principe dat niets fout kan gaan. Gasten wachten oneindig lang op hun thee en als je ze de foute thee geeft, krijg je geen tirade of minpunten, maar is het een mooie kans om het nog een keer te proberen. Je kan ook niet zonder theebladeren of planten komen te zitten, maar hoogstens moet je even rustig de tijd nemen om wat nieuws te laten groeien. Ook het maken van de thee is een mooie bezigheidstherapie. Thee wordt gemaakt in een gigantische constructie waarvoor je op een ladder moet klimmen om helemaal bovenaan aan een touw te trekken waarmee het volloopt met water. Vervolgens moet je met een mini-game, die je uiteraard niet fout kunt doen, het vuur stoken om het water heet genoeg te krijgen. Daarna schop je een klep open en gooi je de ingrediënten in het water en dan kun je een kopje thee zetten. Het is heerlijke bezigheidstherapie. Er is niets lastig aan, maar het helpt je goed tot rust te komen.

Alles buiten de gameplay om zorgt er ook voor dat je goed tot rust komt. De omgeving is lekker kleurrijk, het theehuis is super knus, de muziek (van de oorspronkelijke Minecraft-componist C418) betovert je: het is allemaal volledig zen. Ook de gasten zijn vaak gezellig en enorm grappig. De afwas gebeurt via een soort mini-rollercoaster waarop je vieze kopjes zet. Heel langzaam gaan deze omhoog en omlaag over een spoor door een waterval om zo schoongemaakt te worden. Het lijkt zo uit een oude Disney-film te komen. Dit staat lijnrecht tegenover Alta. Zij is gefrustreerd, boos en bovenal teleurgesteld in haarzelf. Alles moet voor haar snel, perfect en op de meest uitdagende manier gebeuren.

Deze tweestrijd maakt van Wanderstop een bijzondere mix tussen een heerlijke cozy game en een emotioneel verhaal dat flink confronterend kan zijn voor de speler. Door de kalmerende sfeer en de niet al te lange speelduur van ongeveer tien uur, wordt het spel nooit te zwaar om verder te spelen, maar blijft het een prettige ervaring. Wanderstop is een sterke aanrader voor mensen die wel houden van een cozy game gepaard met wat introspectie.

Voor deze review is Wanderstop gespeeld op pc. De game is daarnaast ook beschikbaar op PlayStation 5 en Xbox Series X|S.