review
Istanbul Big Box

Het bordspel Istanbul van White Goblin is er nu in een Big Box-variant: De Istanbul Big Box. Dit is Istanbul zoals we hem kennen inclusief de uitbreidingen Istanbul: Mokka & Smeergeld en Istanbul: Brieven & Zegels. Istanbul is een strategisch spel waarin je de markt op gaat om robijnen te verzamelen. Dit doe je met jouw team van handelaren assistenten, familieleden en je beste kameraad. Verzamel zo snel mogelijk vijf robijnen en wordt uitgeroepen tot beste handelaar van de stad!

In Istanbul Big Box kun je het basisspel spelen met één of twee uitbreidingen. In het basisspel leg je de marktkramen in een vierkant: dit is het bord. Je loopt van marktkraam naar marktkraam om verschillende acties uit te voeren. Je kunt bijvoorbeeld goederen verzamelen op jouw handkar, je kunt in het theehuis een gokje wagen om geld te winnen of je gaat op jacht naar robijnen. Op elke plek waar je een actie speelt, laat je iemand uit je team achter. Je hebt maar een beperkt aantal teamleden tot je beschikking, maar door terug te gaan naar een eerder ingezette actie kun je jouw teamlid weer oppikken en de actie nogmaals uitvoeren. Zo nu en dan kom je een gouverneur of smokkelaar tegen. Deze kun je wat geld of spullen toestoppen om extra handelswaar of bonuskaarten te bemachtigen waarna je ze naar een ander veld stuurt. De eerste speler die vijf robijnen (of zes bij twee spelers of een uitbreiding) op zijn of haar handkar verzamelt, wint het spel.

Istanbul Big Box is geen al te zwaar strategisch spel waarin je moet gaan voor één strategie die je van begin tot eind toepast. Het is zeker toegankelijk voor de beginnende spellenspeler en je kunt gemakkelijk van strategie wisselen als iets niet blijkt te werken. Toch blijft er uitdaging in omdat jouw acties voor een groot deel afhangen van de andere spelers. Allemaal op dezelfde manier robijnen verzamelen is geen optie. Ook kun je elkaar goed dwarszitten omdat het vaak vrij duidelijk is waar de andere spelers op azen. Omdat je het speelbord redelijk willekeurig neerlegt, speel je iedere keer met een ander bord. Dit heeft enorm veel invloed op de manier waarop je het spel speelt. Dit maakt dat Istanbul een leuk spel is om meerdere keren te spelen. Iedere keer kies je andere combinaties van marktkramen om niet te veel stappen te hoeven zetten. De keerzijde hiervan is dat enkele marktkramen veel voordeel van elkaar hebben. Als deze te dicht bij elkaar liggen, kun je door deze marktkramen achter elkaar te spelen snelle winst behalen. In de handleiding staat gelukkig wel een aantal voorbeelden om het bord vorm te geven om dit een beetje te voorkomen.

In de uitbreiding Istanbul: Mokka & Smeergeld maak je het speelbord groter met nieuwe marktkramen. Bij deze marktkramen kun je bijvoorbeeld handelen in koffie. Daarnaast kun je je medespelers dwarszitten door een blokkade te plaatsen tussen kramen. De uitbreiding Mokka & Smeergeld zorgt ervoor dat de afstand tussen marktkramen groter is. Hierdoor is het spel een stuk diverser omdat het kiezen van de geijkte strategie simpelweg te ver lopen is. Er is niet meer één ijzersterke strategie, meerdere wegen leiden nu naar Istanbul. 

In de uitbreiding Istanbul: Brieven & Smeergeld voeg je onder andere een nieuwe speler aan jouw team toe: de kameraad. Deze knakker kun je een andere kant opsturen om jouw vuile klussen aan de andere kant van de markt op te knappen. Een interessant element in deze uitbreiding is het gebruik van brieven. Een bezorgde brief is zegels waard waarmee je kunt zorgen voor robijnen of extra acties. Het inzetten van brieven kost wat tijd, maar het levert ook veel op.

De uitbreidingen kunnen samen gespeeld worden in speelvariant De Grote Bazaar. Je maakt dan gebruik van alle onderdelen van het basisspel en van de twee uitbreidingen. De hoeveelheid mogelijkheden, karakters en uitzonderingen maken dat De Grote Bazaar ingewikkeld is. Als je nog niet bekend bent met Istanbul, kan dat erg onoverzichtelijk zijn. De Big Box is niet enkel een grote doos waarin het basisspel is samengevoegd met de uitbreidingen. De combinatie van uitbreidingen is verweven in de spelonderdelen en handleiding waardoor geen enkele combinatie onduidelijk is. Dat maakt Istanbul Big Box wat ons betreft tot een waardevolle toevoeging. De uitbreidingen maken het spel telkens een stukje strategischer, wat interessant is voor de gevorderde spellenspeler.  Een erg mooi spel dat we zeker vaker willen gaan spelen.

Je kunt Istanbul Big Box spelen met twee tot vijf spelers en afhankelijk van het aantal spelers speel je het in 40 tot 80 minuten.