review
Nova Luna

Als je een bordspelliefhebber bent zit de kans er dik in dat je bekend bent met de naam Uwe Rosenberg. Hij is de man achter vele bekende bordspellen, zoals Boonanza, Agricola en Patchwork. Dus toen White Goblin Games ons een spel van hem toe wilde sturen waren wij zeker geïnteresseerd. Wij hebben Nova Luna voor jullie gespeeld, en hier is onze review.

In Nova Luna moeten spelers tegels verzamelen en die aanleggen in hun speelveld. Aanleggen is zo simpel als het naast een of meerdere andere tegels in je speelveld te leggen. Zo creëert iedereen langzaamaan een flink bouwwerk. Het doel is om tegels van de juiste kleur naast elkaar te leggen. Doe je dat goed, dan vervul je opdrachten. De eerste persoon die twintig opdrachten vervult wint het spel. De regels zijn vrij simpel, maar het spel bevat best wat strategie. Wij zouden daarom zeggen dat het geschikt is voor iedereen, mits alle deelnemers min of meer elkaars gelijken zijn. Een ervaren speler zal met gemak korte metten maken van een beginner, maar beginners onderling zullen het met veel plezier tegen elkaar op kunnen nemen. En voor vier veteranen die alles uit de kast halen voelt echt fantastisch.

Nova Luna heeft als thema de maan. Of, om precies te zijn, de standen van de maan. Spelers lopen door maanden heen en dat wordt bijgehouden met maanstanden. Daarmee is alles van het thema ook al geweest. Naast het tijdspoor komt het nergens meer in terug. In plaats daarvan heeft Rosenberg ervoor gekozen alles abstract te houden en niet af te leiden van het spel. Spelers kunnen zich zonder poespas richten op het spel. Dat pakt soms goed uit, maar soms ook niet.

Mensen die Patchwork gespeeld hebben of onze review gelezen hebben zullen het tijdspoor herkennen. Het is namelijk een wat versimpelde versie van het spoor in dat spel. Beurten gaan niet met de klok mee. In plaats daarvan betalen spelers steeds voor acties met tijd. Betaal je meer tijd, dan heb je waarschijnlijk een betere actie. Maar dan zit de kans er dik in dat je tegenstander wat langer aan de beurt is. Het tijdspoor was een ijzersterk deel van Patchwork, en in Nova Luna is dat niet anders. Het vraagt om kritisch nadenken en vooruit plannen. Het staat ook toe je tegenstanders flink te dwarsbomen.

Ook het aanschaffen van tegels werkt namelijk op een vergelijkbare manier. Vanaf de maan moet een speler een van de drie eerstvolgende tegels met de klok mee aanschaffen. De maan neemt dan de plaats van de tegel in. Spelers hebben dus controle over wat er de volgende beurt beschikbaar is om te kopen. Ligt de perfecte tegel voor je tegenstander voor het oprapen, maar kan jij er niet zoveel mee? Dan zou het verstandig kunnen zijn om er overheen te stappen. Ligt jouw perfecte tegel vier stappen van je verwijderd? Misschien wil je dan eerst een goedkope aanschaffen om binnen bereik te komen.

Hier bijt de abstracte aard Nova Luna wel een beetje in de maanbillen. Er is geen thematische houvast om spelers een idee te geven van wat een goede zet is. Er zijn alleen tegels, tegels en nog meer tegels. In het eerste potje hebben spelers daarom vaak niet echt een idee van wat ze aan het doen zijn. Vergelijk het bijvoorbeeld met Carcasonne, waar je wegen, weilanden of kastelen aan het bouwen bent. Je weet waarom je het doet, wat toch net een iets beter gevoel en meer richting geeft.

In plaats daarvan raken spelers een beetje verdwaald in Nova Luna. Maar voorbij het eerste potje heeft dat juist wel iets moois. Het spel sleurt je mee en vraagt alle aandacht bij een bepaalde tegel of een specifieke plek in je bouwwerk. Ondertussen is er een veel betere zet die je over het hoofd ziet. Niet omdat dat een ingewikkelde zet is, maar simpelweg omdat het spel je afleidt. Daarnaast voelen spelers zich geneigd om een keurige rechthoek te maken, terwijl het eigenlijk veel verstandiger is om een asymmetrisch bouwwerk met vele hoekjes te maken. Je moet je eigen aard een beetje tegengaan om te winnen. En dat is prachtig.

Toch blijft het moeilijk om Nova Luna niet te vergelijken met Patchwork. De twee spellen lijken erg veel op elkaar. Rosenberg heeft wat concepten uit zijn eerdere meesterwerk versimpeld om het speelbaar te maken voor een grotere groep. Als een gevolg voelt Nova Luna naast Patchwork een beetje zwak als je met zijn tweeën speelt. Bij elke zet die wij maakten kregen wij nostalgische heimwee naar dat meesterwerk. Als je met je partner opgesloten bent raden wij jullie daarom aan om voor de voorganger te gaan. Zit je, daarentegen, opgesloten met je familie, kinderen of huisgenoten, dan is Nova Luna een stuk aantrekkelijker.

Het heeft namelijk wat concepten verwijderd die Patchwork zo genadeloos konden maken. Spelers betalen nu alleen nog met tijd, waardoor ze nooit hoeven te passen. Dat voelde altijd erg vervelend aan, zeker als je tegenstander erin slaagde passen volledig te vermijden. Ook is er niet de dreiging van het einde van het tijdspoor. In plaats daarvan gaat het spel door tot iemand wint. Nu race je naar de overwinning, in plaats van dat je probeert je progressie wat te vertragen. Deze veranderingen zijn uitstekend voor meer spelers, omdat het wat vriendelijker aanvoelt. Nova Luna is dus eigenlijk Patchwork, maar zonder de gemeenheid van een tweespelerspel.

Hierbij willen wij nog wel even kort zeggen dat het regelboekje van White Goblin Games wat aan de slechte kant is. Het duurt even voor de regels klikken in je hoofd. Ook worden concepten onnodig herhaald. Soms zelfs woord voor woord. Of dit iets specifiek is voor de vertaling, of ook een probleem is in het origineel of Engels weten we niet. Voor een betere ervaring raden wij aan dat iemand de regels leert en die aan de rest uitlegt.

Nova Luna is simpel, maar strategisch. Iedereen kan het spelen en zolang de deelnemers min of meer van hetzelfde niveau zijn werkt het uitstekend. De abstracte aard voel in eerste instantie een beetje jammer, maar later is het zelfs wel fijn. Het spel lijkt flink op Patchwork, maar dan voor drie of vier spelers. Met die spelersaantallen vinden wij Nova Luna uitstekend!