review
De Held – Openingsfilm NFF

Met de bekende gezichten van Monic Hendriks en Daan Schuurmans in de hoofdrollen opent Het Nederlands Film Festival zijn 36ste editie met de verfilming van de roman De Held van Jessica Durlacher. Een thriller waarin wraak, angst en de Tweede Wereldoorlog als thema’s de boventoon voeren, maar waarin Hollandse nuchterheid ook niet geheel achterwege is gelaten.

Sara Silverstein (Monic Hendriks) keert, na jarenlang in Los Angeles te hebben gewoond, met haar gezin terug naar haar geboortedorp. Dit blijkt een omslagpunt in hun leven te zijn waarbij jaren van rust en veiligheid transformeren naar onheilspellende dagen in druilerig Nederland. Sara ontdekt dat haar vader een oorlogsgeheim met zich meedraagt. Nadat hij plotseling overlijdt komt zij erachter dat dit de oorzaak is van de nare gebeurtenissen die hun Joodse familie te verduren heeft: aanrandingen, een gewelddadige inbraak en ‘oink’ met verfletters op hun ramen geschreven. Dit blijkt het werk van de wraaklustige kleinzoon van een NSB’er (Daan Schuurmans). Als Sara er ook nog achter komt dat haar zoon zich bij de Amerikaanse Mariniers wil aansluiten en dat haar dochter steeds meer op een prostituee gaat lijken, staan zij en haar gezin op instorten.

Het begin is cameratechnisch gezien hoopgevend: de personages worden in een aantal minuten durende ‘long-take’ geïntroduceerd. Dit zorgt voor een ontzettend dynamische kijkervaring en geeft je het gevoel bijna in dezelfde ruimte te zijn als de personages. Qua inhoud is de openingsscène verder wat cliché. De hereniging van een familie in het burgerlijke huis van opa en oma verloopt op een zoetsappige ‘happy family’-manier en er worden meteen wat uitgemolken stereotypes neergezet: Jacob, de nonchalante, charmante man van Sara. Tess, de opstandige puberdochter die zich alleen maar bezighoudt met haar smartphone en jongens op scooters en zus Tara, gespeeld door Susan Visser, die zo vanuit Gooische Vrouwen deze film in is komen wandelen aangezien haar enige toevoeging wat geklets is over een nieuwe minnaar.

De kans om deze stereotypes later in de film te doorbreken heeft regisseur Menno Meyjes (van Het Diner en De Reünie) helaas laten liggen. Maar het gaat dan ook om een thriller, dus zolang het verder goed zit met de spanning is er nog geen man overboord. En al snel lijkt het spannend te worden wanneer je zwart-wit-flashbacks van Sara’s vader naar de Tweede Wereldoorlog te zien krijgt. Deze zijn alleen niet ver genoeg uitgewerkt om na herhaaldelijk gebruik nog echt interessant te zijn. Waar een schokkende camera hier en daar nog wel voor een enigszins spannend effect zorgt, worden de gebeurtenissen steeds voorspelbaarder: zo wordt de in het zwart geklede scooterrijder met bivakmuts zeker niet achterwege gelaten. Als er een inbraak plaatsvindt wordt er een ongeloofwaardig schot gelost en dit moment moet de spanning tot een soort hoogtepunt brengen, maar alles wordt eigenlijk alleen maar ongeloofwaardiger. Ook niet volledig onvoorspelbaar was de keuze om binnen een kwartier al naakte borsten in beeld te brengen en even later een niets toevoegende seksscène te tonen. Een niet onpopulaire zet in de Nederlandse filmwereld natuurlijk. Maar gelukkig heeft Meyjes, die zelf een ook lange tijd in de VS heeft gewoond, ook nog wat ruimte voor buitenlandse invloeden overgelaten: hij heeft er dan ook voor gezorgd dat de personages te pas en te onpas gebruik maken van Amerikaanse woorden, of zelfs (op vrijwel onverstaanbare wijze) half-Nederlands half-Amerikaanse zinnen beginnen te brabbelen. Dit doet dan ook af aan het al niet ijzersterke acteerwerk van vrijwel alle acteurs.

Het idee was om met De Held een spannend verhaal te vertellen over een gezin dat uit elkaar valt dankzij het oorlogsverleden van een Joodse man. Het taboe dat er nog kan liggen op de Holocaust had hierin mooi uitgewerkt kunnen worden. Helaas mist de nodige diepgang om dit verhaal echt over te kunnen brengen.