nieuws
Interview: Regisseur Edgar Reitz over Heimat 4K-restauratie

Heimat 1: Eine Deutsche Chronik is een van de belangrijkste stukjes televisiegeschiedenis. De miniserie is onlangs prachtig gerestaureerd en opnieuw uitgegeven. Onze recensie van deze uitgave lees je hier. Ook spraken wij regisseur Edgar Reitz over Heimat. De 83-jarige regisseur was speciaal in ons land om de vertoning van zijn Heimat 4K-restauratie in Eye bij te wonen.

Bedankt voor het interview. Er is de laatste 30 jaar, sinds de release van Heimat, veel veranderd in het televisielandschap. Hoe kijkt u naar de komst van digitale streamingdiensten als Netflix en de invloed hiervan?

“Ik hou van de bioscoop en het grote beeldformaat. Ik geloof dat dat voor elke filmmaker zo is. Ik heb Heimat destijds dan ook opgenomen op 35-millimeter-film en de beeldkwaliteit is het belangrijkste geweest bij die keuze. Daar is veel in veranderd; we hebben nu een andere situatie. Zo zie je dat film zich in twee kanten ontwikkeld. Aan de ene kant zijn er nieuwe digitale media die het mogelijk maken om films makkelijker naar een publiek te brengen, aan de andere kant wil je als filmmaker dat mensen naar de bioscoop gaan. Dat heb ik ook gemerkt met de Heimat 4K-restauratie, we moesten zorgen dat mensen naar toch naar de bios willen komen. We experimenteren veel met nieuwe vertoningsvormen, maar het is voor ons belangrijk dat mensen samen komen om zestien uur lang samen een episch en groots verhaal te beleven. Een gezamenlijke ervaring in de bioscoop is totaal anders dan Netflix.”

Denkt u dat het publiek daar nu dan meer of minder enthousiast voor is? Heimat lijkt alleen nog maar unieker te zijn geworden.

“Als je over de grote getallen praat, minder. De nieuwe digitale media spreken miljoenen mensen aan en wij eerder duizenden. De beleving is hierbij wel veel intensiever, het is kwaliteit boven kwantiteit. Bij digitale media heeft de consument met de muis controle over de timeline, deze vrijheid zorgt voor ongeduld. In de bioscoop is er meer ruimte om je over te geven aan de film.”

Hoe was Heimat dan oorspronkelijk bedoeld, echt als gemeenschappelijke ervaring? Ik had begrepen dat het eerst in de bioscoop heeft gedraaid en later als evenement op televisie te zien is geweest.

“We zijn begonnen in Berlijn en gingen later langs filmtheaters in onder andere Mainz, München en Brussel. Dit zijn belangrijke cultuurcentra, waar Heimat beter tot zijn recht komt dan in een normale bioscoop. Het werkt niet om elke maandag of woensdag een aflevering te vertonen, mensen moeten tijd vrijmaken om het geheel te kunnen beleven.”

Had u dan destijds kunnen denken dat mensen dit dertig jaar later in hun eigen huis zouden kunnen kijken, op mediadragers als DVD en Blu-ray?

“Natuurlijk was er destijds nog geen DVD, maar ik zag zo’n ontwikkeling wel aankomen. Het is natuurlijk ideaal dat mensen zelf kunnen beslissen wanneer ze iets kijken. Nu is die mogelijkheid er. We hebben nu zelfs on-demand-bioscopen, dus een bioscoop waar je zelf kan kiezen wat er gedraaid wordt en wanneer. Ook zien we dat veel mensen Heimat kopen, deze nieuwe versie is in Duitsland ook al zeer veel verkocht.”

Ik heb zelf ook een deel hier bij Eye gezien en ik vond de restauratie prachtig. Hoe betrokken bent u zelf bij het restauratieproces geweest?

“Om te beginnen hebben we het destijds opgenomen op 35-millimeter-film. Toen was die kwaliteit al bijzonder hoog, maar toen we nu aan het restaureren begonnen zagen we pas in hoe subliem die werkelijk was. Dit was niet te vergelijken met de originele tv-uitzending en zelfs in de bioscoop heb je goede en slechte kopieën. Voor deze nieuwe restauratie hebben we de originele filmprint gebruikt, geen kopieën maar het originele materiaal dat door de camera heeft gelopen. Verder hebben we alles zelf gedaan. Mijn zoon heeft een studio ingericht en daar hebben we vijf jaar lang aan deze restauratie gewerkt.”

En zijn hier nog aanpassingen gemaakt? Bijvoorbeeld dingen die dertig jaar geleden nog niet haalbaar waren.

“Heimat combineert zwartwit-beelden met kleur. Daar wilde ik iets realiseren wat met film niet goed ging; een vloeiende overgang van zwartwit naar kleur. Ik wilde in sommige zwartwit-scènes bepaalde objecten kleur geven. Dat lukte destijds niet, maar heb ik nu alsnog kunnen toevoegen.”

En tenslotte, kunnen we van de andere delen ook nog nieuwe uitgaves verwachten?

“De derde Heimat is natuurlijk een gewone moderne productie die geen restauratie nodig heeft, die is al erg goed. De tweede Heimat, uit 1992, moet nog wel gerestaureerd worden. Daar zijn we momenteel mee bezig. Die film is twee keer zo lang als deze en duurt zo’n 25 uur. We hebben de studio al en het gaat nog zo’n twee jaar duren.”