review
Krigen

De Deense film Krigen, geregisseerd en geschreven door Tobias Lindholm, was niet voor niets genomineerd voor een Oscar voor beste buitenlandse film. Naast dat de film vanaf minuut één bloedstollend is, is Krigen ook een hele menselijke en genuanceerde weergave van de oorlog in Afghanistan.

Tijdens een zwaar schietgevecht met de Taliban neemt commandant Claus Pedersen (Pilou Asbaek) een besluit om zijn mannen te redden, waarvan de consequenties niet te overzien zijn. Pilou Asbaek (Lucy, Ben-Hur) is fenomenaal in de rol van militair, waarin je hem zowel wilt vertrouwen -als veroordelen. Wanneer het Pedersen niet lukt om zowel zijn eigen manschappen als de Afghaanse bevolking in veiligheid te houden, wordt hij eerder naar huis gestuurd. Daar verandert de oorlogsfilm in een rechtbankdrama. De chaos van de oorlog geeft een groot contrast weer met de steriele omgeving van de rechtbank waarin de grenzen tussen goed en slecht vervagen. De regisseur kaart hiermee het dilemma aan dat er bestaat tussen de regels die bepalen of er in een bepaalde situatie geweld gebruikt mag worden door soldaten en de praktijk waarin militairen zich bevinden.

Foto: Per Arnesen

Krigen toont zowel de chaos en wanhoop van de soldaten en de Afghaanse bevolking in de strijdarena, als het onbegrip en het verdriet bij het thuisfront. Net als Lindholm in zijn eerdere films R (2010) en Kapringen (2012) deed, houdt hij zich ook dit keer bezig met degenen die zich het dichtst bij het conflict bevinden. Waar de meeste oorlogsfilms vaak een meer zwart-wit beeld laten zien en het vooral om adrenaline draait, geeft de Deense film een meer genuanceerde kijk op de oorlog in Afghanistan. De soldaten worden niet per se als helden neergezet, maar als mensen die fouten maken, die in kunnen storten en die moreel slechte dingen doen. Zoals Lindholm zelf zegt: “wanneer je leven elke dag bedreigd wordt en je je vrienden voor je ziet doodgaan, veranderen je morele principes”. De regisseur zoekt in zijn films naar wat extreme situaties met mensen doen.

Krigen laat voelen hoe het is om in een oorlogssituatie te zitten, zowel voor de soldaten, als de lokale bevolking en het thuisfront. Terwijl Claus vecht in Afghanistan heeft zijn vrouw Maria (Tuva Novotny) het thuis moeilijk om hun drie kinderen om te leren gaan met het feit dat hun vader niet bij hen kan zijn. Een mooi, maar gruwelijk detail dat de twee werelden verbindt is een foto van een voetje van een overleden kind, dat getoond wordt als aanklacht tegen Claus in de rechtbank. Het beeld hiervan komt later terug wanneer Claus zijn eigen kind thuis in  bed stopt. De voeten van zijn zoon die onder de dekens uit steken herinneren hem aan de voeten van het Afghaanse kind dat niet meer leeft. De zoom-in op de voet is tegelijkertijd een zoom-in op het feit dat deze beelden de militair nooit meer los gaan laten. De traumatisering en het schuldgevoel zullen niet meer weggaan.